દેશમાં હવે સરકાર તમામ ક્ષેત્રોમાં કામ કરી રહી છે. ત્યારે હવે ટેલિકમ્યુનિકેશન મામલે પણ હવે સક્રિય બની છે અને નવા કાયદા લાવી રહી છે. આજથી એટલે કે 26 જૂન, 2024થી દેશભરમાં નવો 'ટેલિકમ્યુનિકેશન એક્ટ 2023' કાયદો અમલમાં આવ્યો છે. જેના કારણે આગામી દિવસોમાં ટેલિકોમ્યુનિકેશન સેક્ટરમાં ઘણા મોટા ફેરફારો જોવા મળશે. હવે ભારતીયો તેમના સમગ્ર જીવનમાં વધુમાં વધુ 9 સિમ કાર્ડ લઈ શકશે. સાથે જ હવે નકલી સિમ કાર્ડ ખરીદવા પર 3 વર્ષની જેલ અને 50 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થશે.
આ નવો કાયદો સરકારને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા કારણોસર કોઈપણ ટેલિકોમ સેવા અથવા નેટવર્કને ટેકઓવર કરવા, મેનેજ કરવા અથવા સ્થગિત કરવાની મંજૂરી આપે છે. નવા ટેલિકોમ્યુનિકેશનના અમલ સાથે આ નિયમ હવે અમલમાં આવ્યો છે કે ભારતનો કોઈપણ નાગરિક 9 થી વધુ સિમ કાર્ડ ધરાવી શકશે નહીં. ઉપરાંત જમ્મુ-કાશ્મીર અને ઉત્તર-પૂર્વ રાજ્યોના લોકો વધુમાં વધુ 6 સિમ કાર્ડ લઈ શકશે. આનાથી વધુ સિમ ખરીદવા પર યુઝર્સને પહેલીવાર 50,000 રૂપિયા અને બીજી વખત 2 લાખ રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવશે. આ સિવાય નકલી સિમ ખરીદવા પર 50 લાખ રૂપિયાનો દંડ અને/અથવા 3 વર્ષની જેલની સજા થશે.
નવા કાયદા હેઠળ હવે એ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે કે કંપનીઓએ સામાન અને સેવાઓ માટે જાહેરાતો અને પ્રમોશનલ મેસેજ મોકલતા પહેલા તેમની સંમતિ લેવી પડશે. કાયદામાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ટેલિકોમ સેવાઓ પ્રદાન કરતી કંપનીએ એક ઓનલાઈન મિકેનિઝમ બનાવવું પડશે. જ્યાં યુઝર્સ પોતાની ફરિયાદ ઓનલાઈન નોંધાવી શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ ટેલિકોમ બિલ 20 ડિસેમ્બર 2023ના રોજ લોકસભા અને ત્યારબાદ રાજ્યસભા દ્વારા 21 ડિસેમ્બરે પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. બાદમાં રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુની સહીથી તેને કાયદામાં પરિવર્તિત કરવામાં આવ્યું. આ કાયદામાં કુલ 62 સેક્શન છે જેમાંથી માત્ર 39 સેક્શનનો અમલ થઈ રહ્યો છે. આ નવો કાયદો 138 વર્ષ જૂના ભારતીય ટેલિગ્રાફ એક્ટનું સ્થાન લેશે જે ટેલિકોમ સેક્ટરને નિયંત્રિત કરે છે. આ ઉપરાંત આ નવો કાયદો ધ ઈન્ડિયન વાયરલેસ ટેલિગ્રાફ એક્ટ 1933નું સ્થાન લેશે. તે ટ્રાઈ એક્ટ 1997માં પણ સુધારો કરશે.
ટેલિકોમ્યુનિકેશન બિલ 2023 પર સંક્ષિપ્ત માહિતી
- વપરાશકર્તાની સુરક્ષા પર ફોકસ
- “ડૂ નોટ ડિસ્ટર્બ" રજિસ્ટરને વપરાશકર્તાઓને અનિચ્છનીય કોમર્શિયલ (સ્પામ) મેસેજ અને કૉલ્સથી બચાવવા માટે કાનૂની આદેશ મળે છે.
- વપરાશકર્તાઓની ફરિયાદોના નિરાકરણ માટે ઓનલાઈન ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ.
- અન્ય બીજાના ઓળખ પુરાવાનો ઉપયોગ કરીને છેતરપિંડીથી સિમ મેળવવું સજાને પાત્ર થશે.
- રાઈટ ઓફ વે રિફોર્મ્સ
- રાજ્ય સરકારના નેતૃત્વ હેઠળ વિવાદ નિરાકરણ માળખું. ડિસ્ટ્રિક્ટ મેજિસ્ટ્રેટ અને ડિસ્ટ્રિક્ટ જજ રાઇટ ઑફ વે મુદ્દાઓનો નિર્ણય કરશે.
- ટેલિકોમ્યુનિકેશન નેટવર્કની સ્થાપના માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સમાં કોમન ડક્ટ્સ સ્થાપિત કરવાની જોગવાઈ.
- જો સાર્વજનિક મિલકત હોય, તો પરવાનગી સમયબદ્ધ રીતે આપવામાં આવે.
- જો ખાનગી મિલકત હોય, તો માલિક અને વ્યક્તિ વચ્ચે પરસ્પર કરાર જે ટેલિકોમ નેટવર્ક સેટ કરવા માંગે છે.
- લાઇસન્સમાં સુધારા
- હાલમાં, લગભગ 100 વિવિધ પ્રકારના લાયસન્સ છે. લાયસન્સ સિવાયના વિવિધ કન્સ્ટ્રક્ટ્સ છે જેમ કે રજીસ્ટ્રેશન, પરવાનગી અને અધિકૃતતા.
- 3 પાસાઓ માટે અધિકૃતતાની સરળ રચનામાં બદલાવ: ટેલિકોમ્યુનિકેશન સેવાઓ પ્રદાન કરવી, ટેલિકોમ્યુનિકેશન નેટવર્કનું સંચાલન અને વિસ્તરણ અને રેડિયો સાધનો રાખવા. OTT ને બહાર રાખ્યું.
- દસ્તાવેજીકરણ વર્તમાનમાં સેંકડો પાનાઓથી ઘટાડીને સંક્ષિપ્ત અને શબ્દોવાળા દસ્તાવેજમાં આવશે.
- સ્પેક્ટ્રમ સુધારા
- 1885ના કાયદામાં સ્પેક્ટ્રમનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી. બિલમાં સ્પેક્ટ્રમની વ્યાખ્યા સ્પષ્ટપણે ઉલ્લેખિત છે.
- સ્પેક્ટ્રમ આવંટન માટે હરાજીને પસંદગીનું માધ્યમ બનાવવામાં આવશે.
- 3 સ્પષ્ટ રીતે પરિભાષિત હેતુઓ માટે વહીવટી પ્રક્રિયા દ્વારા એસાઈનમેન્ટ:
- (A) જનહિત: મેટ્રો, કોમ્યુનિટી રેડિયો, બ્રોડકાસ્ટિંગ વગેરે,
- (B) સરકારી કાર્યો: સંરક્ષણ, રેલવે, પોલીસ વગેરે,
- (C) એવા કિસ્સાઓ કે જ્યાં ટેકનિકલ અથવા આર્થિક કારણોસર હરાજી એ અસાઇનમેન્ટની પસંદગીની પદ્ધતિ નથી: બેકહોલ, સેટેલાઇટ વગેરે.
- લાંબા ગાળાના આયોજનને સક્ષમ કરવા માટે રાષ્ટ્રીય આવર્તન ફાળવણી યોજના.
- કાયદેસર રીતે માન્યતા આપીને સ્પેક્ટ્રમના શ્રેષ્ઠ ઉપયોગને સક્ષમ કરવા પર ફોક્સ.
- રિ-ફાર્મિંગ અને સ્પેક્ટ્રમનો સુમેળ.
- સ્પેક્ટ્રમની પ્રાયમરી અને સેકન્ડરી એસાઈનમેન્ટ.
- બિનવપરાયેલ સ્પેક્ટ્રમ પાછું લેવું.
- સ્પેક્ટ્રમનો ટેકનિકલી - તટસ્થ ઉપયોગ.
- ડિજિટલ ડિઝાઈન દ્વારા 4- સ્તરીય વિવાદ નિરાકરણ ફ્રેમવર્ક
- સ્વૈચ્છિક બાંયધરી: અસાઇનીઓ અને ટેલિકોમ સેવા/નેટવર્ક પ્રદાતાઓને સ્વૈચ્છિક રીતે ક્ષતિઓ જાહેર કરવા અને અજાણતા થયેલ ઉલ્લંઘનોને સુધારવા માટે સક્ષમ કરાશે.
- અસાઇનીઓ અને ટેલિકોમ સેવા/નેટવર્ક પ્રદાતાઓ દ્વારા નિયમો અને શરતોના ઉલ્લંઘનને લગતી બાબતોનો નિર્ણય લેવા માટે નિર્ણાયક અધિકારીઓ અને નિયુક્ત અપીલ સમિતિ ડીજીટલ ઓફિસ તરીકે કાર્ય કરશે.
- TDSAT ને અપીલ ટૂ લાઈ - Appeal to lie.
- ટેલિકોમ નેટવર્કના ધોરણો, સાયબર સુરક્ષા અને રક્ષણ માટે કાનૂની માળખું
- કેન્દ્ર સરકાર ટેલિકોમ્યુનિકેશન સેવાઓ, નેટવર્ક વગેરે માટેના ધોરણોને સૂચિત કરી શકે છે.
- ટેલિકોમ નેટવર્કને સુરક્ષિત કરવા અને સાયબર સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાના પગલાં.
- વિશ્વસનીય સોર્સ વ્યવસ્થા અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના હિતમાં, યુદ્ધ વગેરેની સ્થિતિમાં ટેલિકોમ નેટવર્કનો કબજો લેવા સહિત જરૂરી પગલાં.
- ઈન્ટરસેપ્શન જોગવાઈઓ અગાઉ જેવી જ છે
- ભારતના બંધારણની જોગવાઈઓ અનુસાર આધાર ભારતની સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા નિર્ધારિત દિશાનિર્દેશકોને અનુરૂપ જવાબદાર તંત્ર પહેલાથી જ ચાલુ છે. આ ચાલુ વ્યવસ્થા ચાલુ રહેશે.
- ડિજિટલ ભારત નિધિ
- દૂરસંચાર સેવાઓ,ટેકનોલોજી અને ઉત્પાદનોના સંશોધન અને વિકાસને સમાવવા માટે USOFનો અવકાશ વિસ્તર્યો.
- નવીનતા અને ટેકનોલોજીનો વિકાસ
- લાઈવ અને પ્રતિબંધિત પરીક્ષણ વાતાવરણમાં નવા ઉત્પાદનો અને સેવાઓનું પરીક્ષણ કરવાની મંજૂરી આપવા માટે નિયમનકારી સેન્ડબોક્સની જોગવાઈ.
વધુ વાંચો : સ્માર્ટફોન માટે સરકારે જાહેર કરી એડવાઇઝરી, 2025 સુધીમાં આ વસ્તુ ફરજિયાત, જાણો કેમ અને કઈ
- કોઈ વિક્ષેપ નહીં
- બિલ પહેલાં આપવામાં આવેલી છૂટછાટ, લાઇસન્સ, પરવાનગી,નોંધણી વગેરે ચાલુ રહેશે.
